Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ile ilgili merak edilenleri cevapladık. 8. sorudan anlaşılacağı üzere 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile mevzuata giren tek sınav Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı değildir. Aynı zamanda İdari Yargı Ön Sınavı da mevzuatımıza girmiştir. Merak edilenler ışığında bu sınav ile ilgili de bilgilendirmeler yapmakta fayda görüyoruz.

1) İdari Yargı Ön Sınavı nedir?

İdari Yargı Ön Sınavı 24 Ekim 2019 tarihinde 7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile mevzuata giren bir sınavdır. Bu sınav, İdari Hakim Yardımcılığı Sınavı’na girmek için geçilmesi gereken bir ön sınavdır. Bu sınav ile idari yargı mensuplarının yetkinliklerinin artırılması amaçlanmaktadır.

2) Kimler İdari Yargı Ön Sınavı’na gireceklerdir?

7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a göre İdari Yargı Ön Sınavı’na, hukuk bilgisine programlarında yeterince yer veren siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye alanlarında en az dört yıllık yükseköğrenim yapmış veya bunlara denkliği kabul edilmiş yabancı öğretim kurumlarından mezun olanlar girebilir.

8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’ne göre İdari Yargı Ön Sınavı kapsamındaki bölümlerden mezun olanların İdari Yargı Ön Sınavı kapsamına girmeleri için, bu kişilerin 24 Ekim 2019 tarihinden sonra yükseköğretim kurumlarına kayıt yaptırmaları ve 31 Mart 2024 tarihinden sonra bu kurumlardan mezun olmaları gerekir.

3) İdari Yargı Ön Sınavı hangi kurum tarafından gerçekleştirilecektir?

7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’a ve 8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’ne göre, İdari Yargı Ön Sınavı, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı (ÖSYM) tarafından gerçekleştirilecektir.

4) İdari Yargı Ön Sınavı ne sıklıkla gerçekleştirilecektir?

8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’ne göre İdari Yargı Ön Sınavı, Eylül ayında olacak şekilde yılda bir defa protokol uyarınca ÖSYM tarafından yapılır.

5) İdari Yargı Ön Sınavı kapsamında sorumlu olunan dersler nelerdir?

8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’nde İdari Yargı Ön Sınavı’nın kapsamındaki dersler sayılmıştır. Bahse konu yönetmeliğe göre İdari Yargı Ön Sınavı’nda;

a) Anayasa Hukuku, b) Anayasa Yargısı, c) İdare Hukuku, ç) Türk İdari Teşkilatı, d) İdari Yargılama Usulü, e) Medeni Hukuk, f) Borçlar Hukuku (Genel Hükümler), g) Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku, ğ) Hukuk Yargılama Usulü, h) Ceza Hukuku (Genel Hükümler), ı) Ceza Yargılama Usulü, i) Vergi Hukuku, j) Vergi Usul Hukuku, k) Maliye ve Ekonomi, l) İmar ve Çevre Hukuku, m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi, dersleri ile karşılaşılacaktır.

8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’ne, 15 Ocak 2025 günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile birtakım değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler neticesinde İdari Yargı Ön Sınavı’nın kapsamına dört yeni ders eklenmiştir. Bu dersler;

a) Milletlerarası Hukuk, b) Milletlerarası Özel Hukuk, c) Genel Kamu Hukuku, ç) Sosyal Güvenlik Hukuku, olarak belirlenmiştir.

6) İdari Yargı Ön Sınavı’nda sorumlu olunan derslerin soru dağılımları ne şekildedir?

15 Ocak 2025 günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca İdari Yargı Ön Sınavında alanlara göre soru dağılımı;

a) Anayasa Hukuku %7,50, b) Anayasa Yargısı %2,50, c) İdare Hukuku %10, ç) Türk İdari Teşkilatı %5, d) İdari Yargılama Usulü %7,50, e) Medeni Hukuk %7,50, f) Borçlar Hukuku (Genel Hükümler) %7,50, g) Ticari İşletme ve Şirketler Hukuku %2,50, ğ) Hukuk Yargılama Usulü %5, h) Ceza Hukuku (Genel Hükümler) %5, ı) Ceza Yargılama Usulü %2,50, i) Vergi Hukuku %10, j) Vergi Usul Hukuku %5, k) Maliye ve Ekonomi %7,50, l) İmar ve Çevre Hukuku %2,50, m) Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi %2,50, n) Milletlerarası Hukuk %2,50, o) Milletlerarası Özel Hukuk %2,50, ö) Genel Kamu Hukuku %2,50, p) Sosyal Güvenlik Hukuku %2,50, şeklindedir.

7) İdari Yargı Ön Sınavı’nda kaç adet soru sorulur?

7188 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da ve 8 Mayıs 2024 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği’nde, İdari Yargı Ön Sınavı’na dair soru sayısının en az yüz adet olması yönünde düzenlemeler bulunmaktadır. Ancak 15 Ocak 2025 günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile İdari Yargı Ön Sınavı’nın hem soru kapsamı genişletilmiş hem de sorulacak minimum soru sayısında artışa gidilmiştir. Bu yönetmeliğe göre İdari Yargı Ön Sınavı test şeklinde olup, çoktan seçmeli en az yüz yirmi sorudan oluşur.

8) İdari Yargı Ön Sınavı’nı başarıyla geçmek için kaç puan almak gerekir?

Mevzuata göre İdari Yargı Ön Sınavı’nda başarılı olmak için yüz puan üzerinden yetmiş puan almak gerekmektedir. 15 Ocak 2025 günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’e göre İdari Yargı Ön Sınavı en az yüz yirmi sorudan oluşur. İdari Yargı Ön Sınavı’nda standart sapma yoktur. Dolayısıyla her bir soru 0,833333 değerindedir. Bu da demek oluyor ki yüz yirmi soru üzerinden seksen dört doğru yapan adaylar sınavda geçer not olan yüz üzerinden yetmiş puanı almış olacaklardır.

9) İdari Yargı Ön Sınavı’nda başarılı olma oranı nedir?

İdari Yargı Ön Sınavı ilk kez 29 Eylül 2024 tarihinde gerçekleşti. Bu sınava katılım beklenene uygun olarak Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na göre düşüktü. Sınava toplam bin 228 aday katıldı. Katılım gösterenlerin ise yalnızca %1,2’sinin başarılı olduğu görüldü. İdari Yargı Ön Sınavı’nda karşılaşılan düşük başarı oranı, idari yargıda hukukçu olmayan hakimlerin bulunmasının yerinde olmadığına yönelik eleştirileri de kuvvetlendirdi.

10) İdari Yargı Ön Sınavı’na başvuru yapmak için herhangi bir yaş şartı var mıdır?

İdari Yargı Ön Sınavı, İdari Yargı Hakim Yardımcılığı Sınavı’na girmek için geçilmesi gereken bir ön sınavdır. Mevzuatta İdari Yargı Ön Sınavı’na dair bir yaş sınırı öngörülmemiştir ancak 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu’nun 8/1’in (b) bendinde hâkim ve savcı yardımcılığına atanabilmek için giriş sınavının yapıldığı yılın ocak ayının birinci günü itibarıyla otuz beş yaşını doldurmamış olmak gerektiği şarta bağlanmıştır.

Dolayısıyla İdari Yargı Ön Sınavı’na girecek adayların da otuz beş yaşını doldurmamış olmaları gerekmektedir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı’na Dair Temel Bilgilerin Tablo Halinde Gösterimi

Çalışmamızda Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı ile ilgili merak edilenleri cevapladık. Şimdi de bu iki sınav ile ilgili temel bilgilerin tablo halinde görülmesinin faydalı olduğunu düşünüyoruz.